Colin Stetson - Sorrow - a reimagining of Górecki's 3rd Symphony

Colin Stetson, 2016

 

Aan ambitie geen gebrek bij Colin Stetson. En aan durf ook niet. Want ga er maar aan staan: je wagen aan een (modern) klassiek meesterwerk als de derde symfonie van de Poolse componist Henryk Górecki. Dat is vragen om moeilijkheden. In de eerste plaats omdat het stuk in 'traditionele' uitvoering (bijvoorbeeld die met het London Sinfonietta, met Dawn Upshaw als sopraan en David Zinman als dirigent) al zo'n geweldige emotionele impact heeft, dat daar niet aan valt te tippen en in de tweede plaats omdat puristen van een moderne uitvoering zullen gruwen en de kritiek niet mals zal zijn.

Dat valt echter alleszins mee. 'Sorrow' is al een tijdje uit en wordt door menigeen lovend ontvangen. Opduvel wil dan nog wel eens argwaan krijgen en in de verzetstand schieten ("Don't believe the hype" en zo, je kent het wel), maar zie: Stetson logenstraft elk negativisme met een gewaagd maar o zo prachtig werkstuk.

Waar Stetson tot nu toe vooral indruk maakte met zijn veelzijdige en technisch adembenemende spel op met name de bassaxofoon (maar ook op contrabasklarinet), omringt hij zich hier met elf andere muzikanten. Uiteraard is dat nog een minimale bezetting vergeleken met de traditionele uitvoering. Stetsons zus Megan mag het vocale gedeelte voor haar rekening nemen en zij doet dat met verve. Moderne elementen in de bezetting zijn gitaren, synth, keyboards, EVI en drums, maar ook saxofoons vind je niet terug op traditionele opnamen van het werk.

Górecki week met zijn derde symfonie af van zijn eerdere, meer avant-gardistisch getinte werk en het lijkt erop of Stetson Górecki zijn vooruitstrevende grandeur postuum terug wil geven. De derde symfonie is een rechtlijnig en traag stuk muziek, dat zijn schoonheid ontleent aan de sombere sfeer en emotionele vocalen. Het stuk staat niet voor niets bekend als 'Symphony of sorrowful songs". Stetson weet de emotionele impact van het origineel niet te evenaren, maar de moderne touch die de vrije bewerking van Stetson heeft, maakt wel veel indruk.

Waar oorspronkelijk contrabassen het stuk zachtjes openen, opent Stetson het eerste deel met zijn contrabasklarinet. De inzet van gitaren en bekkens past naadloos in het eerste deel, dat langzaam aanzwelt, totdat uiteindelijk een melancholische rust wordt gevonden en Megan Stetson haar eerste bedroefde strofen zingt. Het eerste stuk wordt normaliter zeer zachtjes afgesloten, maar Stetson kiest ervoor aan het eind een kolkende oceaan van geluid te creëren.

De zang van Megan Stetson staat meer centraal in het tweede deel, waarin met name opvallend wordt afgeweken van het origineel door het inzetten van slagwerk, waardoor het stuk tempo krijgt. Het is echter het begin van het derde deel waarin Stetson zijn meest gewaagde zet doet door gitaren die zo uit het orkest van Glenn Branca weggelopen lijken te zijn een prominente rol te geven, gecombineerd met een zeer trage beat van drummer Greg Fox. Post-rock lijkt even te prevaleren boven klassiek, maar toch blijft het stuk herkenbaar als Górecki's werk. Stetson schrikt niet terug voor bombast zonder dat het werk eronder bezwijkt, al zit het in dit derde deel wel even op het randje. Het tweede stuk van het laatste deel is minder gezwollen en hierin komt de droefenis die Megan Stetson in haar voordracht legt het best naar voren.

Overtreft Colin Stetson met zijn bewerking Górecki's originele werk? Nee, natuurlijk niet. Verdriet is zelden zo prachtig en vol van emotie gebracht als in Górecki's derde en daar tipt dit werk niet aan. Wel is 'Sorrow' een welkome vrije bewerking van het stuk dat met name de minder klassiek gerichte luisteraar moet kunnen aanspreken. Daar is wel wat moeite voor nodig, want de schoonheid van het werk openbaart zich meer en meer naarmate het stuk vaker beluisterd wordt. Los van het origineel is 'Sorrow' zelf een klein meesterwerk.

http://www.colinstetson.com/sorrow/